Quy trình tuyển sinh đại học ngày nay trở nên đa dạng, mang đến cho thí sinh nhiều cơ hội theo đuổi chuyên ngành yêu thích. Tuy nhiên, sự đa dạng này cũng khiến nhiều học sinh và phụ huynh cảm thấy bối rối trong việc lựa chọn phương thức xét tuyển phù hợp nhất. Dưới đây, hãy cùng tìm hiểu các phương thức xét tuyển đại học hiện nay, giúp bạn lựa chọn phương thức phù hợp nhất với năng lực và nguyện vọng của bản thân.
I. Các phương thức xét tuyển đại học
Xét điểm thi tốt nghiệp THPT, xét tuyển học bạ, tuyển thẳng theo quy định của Bộ GD&ĐT… là những hình thức xét tuyển đại học phổ biến.
1. Xét điểm thi tốt nghiệp THPT
Một trong những phương thức xét tuyển là dựa vào điểm thi tốt nghiệp THPT quốc gia. Phương thức này được tất cả các trường đại học áp dụng và sử dụng để tuyển sinh chính, với số lượng thí sinh lớn. Kỳ thi này đóng vai trò quan trọng đối với thí sinh. Kết quả thi được sử dụng để xét tốt nghiệp THPT và là căn cứ để xét tuyển vào các trường đại học. Đây là phương thức truyền thống, sử dụng điểm thi các môn trong tổ hợp xét tuyển của thí sinh.
Xét điểm thi THPT quốc gia là phương thức tuyển sinh chính của các trường đại học hiện naySau khi Bộ GD&ĐT công bố kết quả thi, các trường đại học sẽ áp dụng quy định và chỉ tiêu đã đề ra để xác định mức điểm sàn. Hồ sơ được tiếp nhận từ thí sinh đạt yêu cầu. Mức điểm trúng tuyển sẽ được công bố sau khi kết thúc thời gian đăng ký, dựa trên chỉ tiêu tuyển sinh đã được quy định cho từng ngành. Khi xét tuyển đại học, các bạn cần lưu ý rằng điểm chuẩn và tổ hợp môn xét tuyển sẽ khác nhau tùy theo từng trường, từng ngành và số lượng thí sinh đăng ký vào ngành đó.
2. Xét tuyển thẳng theo quy định của Bộ GD&ĐT
Bộ GD&ĐT quy định xét tuyển thẳng vào đại học năm 2024 đối với các đối tượng là thí sinh đạt các giải thưởng trong kỳ thi học sinh giỏi, kỳ thi khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia hoặc các thí sinh tham gia kỳ thi chọn đội tuyển quốc gia dự thi Olympic quốc tế, thi khoa học, kỹ thuật quốc tế và các đối tượng khác được quy định tại Điều 10, Quy chế tuyển sinh đại học năm 2024 của Bộ GD&ĐT. Hầu hết các trường đại học, cao đẳng trên toàn quốc đều áp dụng quy định xét tuyển thẳng, xét tuyển ưu tiên theo quy định của bộ GD&ĐT. Tuy nhiên, chỉ tiêu tuyển thẳng sẽ phụ thuộc vào quy định của từng trường.
Nhiều trường đại học hàng đầu tại Việt Nam áp dụng phương thức xét tuyển thẳng hoặc ưu tiên cho học sinh xuất sắc, bao gồm: Đại học Kinh tế Quốc dân, Đại học Thủ đô Hà Nội, Đại học Kinh tế thuộc Đại học Đà Nẵng, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn thuộc Đại học Quốc gia TP.HCM, Đại học Cần Thơ…
3. Xét học bạ THPT
Ngoài sử dụng điểm thi THPT quốc gia hay tuyển thẳng thì trong những năm gần đây, phương thức xét tuyển học bạ được nhiều trường đại học áp dụng. Theo Thông tư của Bộ GD&ĐT, điều kiện bắt buộc để trường áp dụng đăng ký xét tuyển học bạ THPT là thí sinh đã tốt nghiệp THPT và điểm của các môn trong tổ hợp xét tuyển phải đạt ít nhất 6.0 điểm.
Tùy thuộc vào từng trường, tiêu chí xét tuyển có thể khác nhau, hiện nay có 5 cách thức xét tuyển theo hình thức xét tuyển đại học được nhiều trường áp dụng như:
- Xét tuyển dựa vào điểm trung bình của năm học lớp 12
- Tổng điểm trung bình của các môn trong tổ hợp xét tuyển sẽ được sử dụng để xét tuyển.
- Xét tuyển dựa vào điểm trung bình tổng kết môn của 3 lớp 10, 11, 12.
- Xét điểm trung bình của 5 học kỳ của 3 năm học gồm cả năm học lớp 10, 11 và học kỳ 1 lớp 12.
- Xét tuyển dựa trên điểm trung bình của từng môn trong từng tổ hợp xét tuyển.
Ưu điểm của phương thức này là đánh giá dựa trên điểm trung bình học tập của thí sinh trong suốt 3 năm THPT. Ngoài ra, nhiều trường nhằm đảm bảo chất lượng đầu vào còn kết hợp xét tuyển học bạ kết hợp phỏng vấn, các chứng chỉ tiếng Anh đi kèm.
4. Xét kết quả thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy
Hiện nay, nhiều trường đại học sử dụng kết quả thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy để xét tuyển thí sinh bên cạnh điểm thi THPT. Việc này nhằm mục đích đánh giá toàn diện hơn về năng lực, tiềm năng học tập và qua đó tuyển chọn được những sinh viên phù hợp với chương trình đào tạo và có khả năng học tập tốt. Hiện nay, 2 tường nổi bật tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy là Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Quốc gia TP.HCM. Hai kỳ thi này được hơn 80 trường đại học sử dụng kết quả để áp dụng xét tuyển trong đề án tuyển sinh.
Ngoài ra, một số trường đại học cũng tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực riêng như đại học Sư phạm Kỹ thuật, Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội, Đại học Sư phạm Hà Nội… Các kỳ thi này thường đánh giá các năng lực về ngôn ngữ (đọc hiểu, viết, ngữ pháp, từ vựng), năng lực tư duy logic (giải quyết vấn đề, tư duy phản biện, lập luận logic), năng lực toán học, khoa học tự nhiên, khoa học xã hội.
5. Xét chứng chỉ quốc tế
“Năm 2024, một số trường đại học uy tín đã đưa ra quy định xét tuyển dựa trên chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế cho hệ đại học chính quy. Đây là xu hướng mới trong công tác tuyển sinh, mở ra cơ hội. Một số trường áp dụng tuyển thẳng áp dụng với những thí sinh có chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế như IELTS, TOEIC, TOEFL, ACT, SAT hoặc sẽ được quy đổi thành điểm môn tiếng Anh. Tuy nhiên, thí sinh cần lưu ý rằng, các chứng chỉ sử dụng xét tuyển phải còn thời hạn 2 năm tính đến ngày nộp hồ sơ theo quy định của từng trường đại học.
6. Kết hợp nhiều nhiều hình thứ xét tuyển
Ngoài các phương thức xét tuyển phổ biến nêu trên, nhiều trường đại học trên cả nước còn tiến hành xét tuyển theo nhiều phương thức khác như:
- Kết hợp giữa tuyển thẳng theo đề án riêng của nhà trường
- Thi văn hóa do cơ sở đào tạo tổ chức để xét tuyển
- Xét điểm thi tốt nghiệp THPT kết hợp điểm thi năng khiếu
- Xét học bạ THPT kết hợp điểm thi năng khiếu
- Xét kết hợp kết quả thi tốt nghiệp THPT với chứng chỉ quốc tế
- Xét học bạ với chứng chỉ quốc tế kết hợp phỏng vấn
- Xét điểm thi THPT cùng điểm năng khiếu
- Xét điểm thi THPT cùng điểm học tập THPT
- Xét điểm thi THPT cùng chứng chỉ quốc tế đi kèm
- Phỏng vấn cùng các tiêu chí khác theo đề án tuyển sinh của trường
II. Nên chọn phương thức tuyển sinh đại học nào?
Việc lựa chọn phương thức tuyển sinh đại học phù hợp là một quyết định quan trọng, có liên quan đến tương lai của mỗi sĩ tử. Hiện nay với sự đa dạng trong các phương thức tuyển sinh mà các trường đại học áp dụng, thí sinh cần cân nhắc kỹ lưỡng dựa trên năng lực bản thân, kết quả học tập và định hướng nghề nghiệp để đưa ra lựa chọn sáng suốt nhất.
2. Dựa vào năng lực bản thân
Để chọn phương thức tuyển sinh phù hợp bạn nên xác định được điểm mạnh và điểm yếu của bản thân trong các môn học. Nếu bạn có năng lực học tập tốt, tự tin với kiến thức đã được trang bị, thi THPT quốc gia có thể là lựa chọn phù hợp để thể hiện năng lực và cạnh tranh vào các trường đại học top đầu. Nếu bạn có kỹ năng giao tiếp tốt, tư duy, học bạ có điểm số đẹp có thể cân nhắc tham gia các chương trình xét tuyển bằng học bạ hoặc thi ĐGNL.
2. Kết quả học tập THPT
Điểm trung bình các môn học trong 3 năm THPT là thước đo cho thấy sự nỗ lực và khả năng học tập của thí sinh. Nếu bạn có học bạ “đẹp”, xét tuyển bằng học bạ có thể là cơ hội để bạn vào được trường đại học mong muốn. Ngoài ra, việc xét tuyển học bạn còn giúp bạn giảm áp lực thi cử THPT quốc gia. Tuy nhiên, khi nộp học bạ, bạn nên tìm hiểu kỹ về chỉ tiêu tuyển sinh bằng hình thức này tại trường đại học. Lựa chọn phương thức xét tuyển dựa trên học bạ phù hợp với điểm trung bình sẽ giúp thí sinh có cơ hội cao trúng tuyển vào trường đại học mong muốn.
3. Điểm thi THPT quốc gia
Điểm thi THPT quốc gia là phương thức tuyển sinh phổ biến nhất hiện nay. Điểm thi cao các môn thi trong tổ hợp xét tuyển là yếu tố then chốt để thí sinh đỗ vào trường đại học mong muốn. Tuy nhiên, do tính cạnh tranh cao, thí sinh cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và ôn tập hiệu quả.
4. Chứng chỉ quốc tế giúp gia tăng cơ hội trúng tuyển
Chứng chỉ tiếng Anh: IELTS, TOEFL,… là những chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế được đánh giá cao và có thể giúp thí sinh nâng cao điểm xét tuyển vào một số trường đại học. Nếu bạn có các chứng chỉ này có thể tham khảo các trường tuyển thẳng theo chứng chỉ quốc tế như IELTS, TOEFL, SAT,… Nếu có chứng chỉ quốc tế đạt điểm cao, thí sinh có thể tăng cơ hội được xét tuyển vào các trường đại học uy tín.
5. Nguyện vọng của bản thân
Bạn hãy xác định ngành học, trường đại học mong muốn học tập, sau đó dành thời gian tìm hiểu kỹ về các phương thức xét tuyển áp dụng cùng chỉ tiêu tuyển sinh của ngành/trường đó. Điều này sẽ giúp bạn đưa ra lựa chọn phù hợp với khả năng của bản thân.
Trên đây là thông tin các phương thức xét tuyển đại học hiện nay và với sự đa dạng của các phương thức xét tuyển, thí sinh có nhiều cơ hội để theo đuổi ước mơ học tập tại trường đại học mong muốn. Hãy dành thời gian tìm hiểu kỹ các phương thức xét tuyển, đánh giá năng lực bản thân và lựa chọn phương thức phù hợp nhất để gia tăng cơ hội thành công.
